زمان مطالعه: 2 دقیقه

تحلیل گفتمان انتقادی سیاست

در این ارائه چه آموزش داده می‌شود؟

هر ساله مستندات سیاست متنوعی توسط نهادهای سیاستگذاری در سطوح مختلف، بدون تحلیل عمیق از نتایج و آثار سیاستهای پیشین تدوین می‌شوند. اغلب ارزیابی و تحلیل سیاست‌هایی که انجام می‌شوند، مبتنی بر رویکردهای قضاوتی، نظرات خبرگانی و بدون انجام پژوهش کیفی عمیق است. نتیجۀ این فرآیند، حجم انبوهی از مستندات سیاستی است که به اهداف مورد نظر نائل نشده‌اند. همچنین، شواهد و آمار در بخش‌های مختلف نشان می‌دهند که بودجه‌های سنگینی برای اجرای برنامه‌هایی که به حل ریشه‌ای مسائل حوزه مورد نظر نمی‌پردازند، صرف می‌شوند. آشنایی پژوهشگران حوزه سیاستگذاری با روش نوین “تحلیل گفتمان انتقادی سیاست کمک خواهد کرد که با بینش عمیق‌تری به تحلیل و آسیب‌شناسی پیش‌فرض‌ها، کنش‌ها و مسائل در مراحل مختلف چرخۀ سیاستگذاری بپردازند. آموختن مهارتهای این روش به آنها کمک خواهد کرد که با شناسایی فرصت‌های تغییر، پیشنهادهای عمیق‌تری برای ارتقای سطح اثربخشی و کارایی سیاست‌ها ارائه دهند.

تحلیل گفتمان انتقادی سیاست، به نقد روابط قدرت در متون سیاستی، کنش‌ها و تعاملات اجتماعی می‌پردازد. در این کارگاه، شرکت‌کنندگان با دیدگاه‌های نظری و عملی برای پژوهش‌های تحلیل گفتمان انتقادی آشنا می‌شوند. همچنین، چگونگی ترکیب تحلیل سیاست و تحلیل گفتمان انتقادی برای انجام پژوهش‌های سیاستی  آموزش داده می‌شود. شرکت‌کنندگان با ارائه مثال می‌آموزند که چگونه نظریه و روش از هم اثر می‌پذیرند و در تحلیل انتقادی سیاستها به کار برده می‌شوند. داده‌هایی که برای تحلیل انتقادی سیاست‌ها لازمند و چگونگی تحلیل آنها معرفی می‌شوند.

سرفصل‌های ارائه

  • آشنایی با اصول و ویژگی‌های کلیدی تحلیل گفتمان انتقادی
  • بحث در مورد قدرت، گفتمان، زبان، جامعه و روابط میان آنها بر اساس دیدگاه نظریه‌پردازانی مانند فرکلاف
  • گفتمان و بافتار، تغییرات و جریان‌های گفتمانی، نقش بازیگران و چگونه بازنمایی آنها در گفتمان، تعارضات و هم‌خوانی‌های گفتمانی، اثر گفتمان بر شمول یا به حاشیه رفتن گروه‌هایی از جامعه
  • چگونگی تحلیل اهداف و چشم‌انداز سیاست، تحلیل چگونگی تعریف نقش ذی‌نفعان در سیاست، تحلیل ارتباط میان سیاستگذار و ذی‌نفعان با استفاده از نمونه‌هایی از حوزه پژوهش‌های سیاست فناوری
  • آشنایی با اصول تحلیل گفتمان انتقادی سیاست
  • طراحی پژوهش مبتنی بر تحلیل گفتمان انتقادی و گام‌های انجام پژوهش
  • محدودیت‌ها و مسائل تحلیل گفتمان انتقادی
  • نکاتی پیرامون کیفیت و اعتبار پژوهش‌های تحلیل گفتمان انتقادی سیاست
  • نکاتی در نوشتن پژوهش‌های تحلیل گفتمان انتقادی سیاست

مخاطبین این ارائه

این کارگاه برای افراد با زمینه‌های مختلف رشته‌های علوم انسانی از جمله رشته‌های سیاستگذاری، گرایش‌های مختلف مدیریت، جامعه‌شناسی و … که می‌خواهند با روش تحلیل گفتمان انتقادی و به طور خاص کاربرد آن در حوزه تحلیل سیاست آشنا شوند، مفید خواهد بود. تکنیک‌ها و ابزارهایی که در این کارگاه معرفی می‌شوند، علاوه بر کاربرد در طراحی پژوهش‌های دانشگاهی، برای پژوهشگران شاغل در پژوهشگاه‌ها و اندیشکده‌های سیاستگذاری در تدوین پیشنهادیه‌های سیاستی و متون تحلیل سیاستی مفید خواهد بود.

پیش‌نیاز این ارائه

پیش‌نیاز خاصی برای شرکت در این کارگاه وجود ندارد اما آشنایی با روش‌های تحقیق کیفی توصیه می شود.

مدرس

دکتر بیان خسروی

دکترای مدیریت فناوری اطلاعات دانشگاه علامه طباطبائی/استاد مدعو دانشگاه خوارزمی

رایگان

به اشتراک بگذارید