مقدمه ای بر «اتنوگرافی» در مطالعات کیفی

اتنوگرافی (قوم نگاری) در واقع نوعی روش تحقیق میدانی است که تاکیید ویژه دارد بر مشاهده‌ی کاملا حضوری شخص پژوهشگر و روایتگری کاملا مردم-محور از وقایع اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی اقتصادی. آنچه در اتنوگرافی اهمیت دارد قرار دادن زاویه دید پژوهش در بین مردم عادی و ثبت اتفاقات، رفتارها و روایت‌های روزمره پیرامون مسائل مختلف جامعه است. اگرچه به صورت سنتی اتنوگرافی روشی مطالعاتی مختص رشته‌ی مردم‌شناسی بود، اما امروز در بین تمامی رشته‌ها و شاخه‌های درگیر با رفتارها و فضاهای انسانی کاربری دارد. در ایران به خصوص، جای خالی این روش مطالعاتی در بین روش‌های دیگر کیفی و کمی بیشتر احساس میشود. این ارائه در مرحله‌ی اول تلاشیست برای معرفی کاربرد و اهمیت روش‌های اتنوگرافیک در بین رشته‌هایی همچون مطالعات معماری-شهری، مطالعات زنان، مطالعات دینی و سایر شاخه‌های پژوهشی درگیر با موضوعات اجتماعی-فرهنگی. در این ارائه روش‌ها، موضوعات و مفاهیم پایه‌ای همچون کار میدانی، واحد تحلیلی، مصاحبه و یادداشت‌برداری در رابطه با تحقیق شهودی توضیح داده میشود. کلاس در ادامه نگاهی اجمالی دارد بر تاریخ اتنوگرافی کلاسیک غربی وگره خوردگی اش با سیاست های دوگانه ساز استعمارگری. سپس مروری دارد بر تغییر دغدغه ها ی درون‌رشته‌ای مردم شناسی، بازنگری رویکردهای مکانی، توصیفی و تحلیلی اتنوگرافی، و اهمیت موضوعات و رویکردهای اتنوگرافیک و مردم‌شناسانه در چند‌بعدی شدن مقوله‌ی پژوهش در بین کلیه رشته‌های علوم انسانی و شهری. هدف از این ارائه، آشنایی  دانشجویان  با  پژوهش اتنوگرافیک و تحولات روش‌شناختی آن و آماده سازی آنها برای انتخاب موضوعات مرتبط با مردم شناسی، مطالعات معماری و شهرسازی است.

• علاقه‌مندان به کار میدانی کیفی، روایتی و انتقادی در رشته های مختلف علوم انسانی، مطالعات معماری و شهری
• دانشجویان تحصیلات تکمیلی که ممکن است از موضوع این سمینار در رابطه با کار پژوهشی خود استفاده کنند.
• دانشجویان کارشناسی که علاقه‌مند به این مباحث هستند.