
معرفی دوره
جستجوی (پیشرفته) منابع علمی برای سوالات تحقیق و مطالعه مروری آنها مهارت نرمی است که عموماً به تدریج و به صورت سعی و خطا از اطرافیان و اساتید آموخته میشود. ضعف در این مهارت از جمله دلایلی است که باعث میشود از پیگیری مسائل واقعی بومی به عنوان مسئله تحقیق منصرف شویم. به عبارتی همین که بتوانیم برای یک مسئله شستهرفته و کاملاً آکادمیک، این فرآیند را به نحو قابلقبول و با ریسک کم انجام دهیم، برایمان کافیست. این موضوع سبب فاصله گرفتن ما از تولید علم نافعی (Relevant knowledge) که بتواند گرهی از مسائل جامعه باز کند، میشود.
در این دورهی کارگاهی، تمرینمحور و مشارکتی تلاش میکنیم تا ضمن آشنایی با پایگاههای جستجوی منابع علمی داخلی و بینالمللی و نرمافزارهای مرتبط مدیریت اسناد و استنادات، گام به گام راههای بایسته و نبایسته رسیدن به پیشینه علمی یک سوال تحقیقِ ناظر بر مسئله روز کشور را با هم تمرین کنیم. هدف این است که در پایان بجای صرفاً دستیابی به کولهباری از اطلاعات درباره سایتها و نرمافزارها، در عمل آموختهها را بکار بسته باشیم و با یکسری مهارتهای فعلیتیافته کارگاه را ترک کنیم.
سرفصلهای دوره
سرفصلهای دوره به تفکیک جلسات به همراه فعالیتها:
جلسه اول:
1) مقدماتی نرمافزار مدیریت اسناد و استنادات Zotero و معرفی نرمافزارهای رقیب،
2) پایگاههای علمی بینالمللی و داخلی (Google Scholar، Scopus و…)،
3) جستوجو در این پایگاهها و معرفی امکانات آنها، 4) کانالهای دسترسی و دانلود مقالات
تمرین هفتگی-گروهی مابین جلسه اول و دوم: پیدا کردن، دانلود و ذخیرهسازی مقالات و کتب مرجع/ ناظر بر یک سوال تحقیق منبعث از مسئلهای واقعی، بومی و چندرشتهای؛ (و نیز مشخص کردن منابع نامناسب)
جلسه دوم:
1) جستجوی پیشرفته با Scopus و رسیدن به پیشینههای پژوهشی مرتبط با یک سوال تحقیق به صورت مشارکتی (منطق AND/OR و فیلتر کردن نتایج)،
2) خروجی گرفتن از مقالات و نویسندگان از اسکوپوس،
3) کار با Scimago برای شناخت مجلات جهت بهبود گام قبل،
4) تندخوانی چکیدهها و مقالات (چه بخوانیم و مهمتر از آن چه نخوانیم)،
5) تدقیق پیشینه سوال تحقیق در تکامل با خود سوال تحقیق و بسط دایره کلیدواژهها.
تمرین هفتگی-گروهی مابین جلسه دوم و سوم: احصاء، دستهبندی و برچسب زنی ادبیات علمی سوال تحقیق مشترک کارگاه مبتنی بر کیفیت و کارکرد مقالات و مجلاتی که در آنها به چاپ رسیدهاند، ورود به گعدههای علمی Researchgate و Academia و…
جلسه سوم:
1) کاربری سطح متوسط Zotero جهت مدیریت استنادات در Word، مدیریت اسناد علمی، مدیریت یادداشتها و مرور ادبیات، آشنایی با دیگر ابزارها و نرمافزارهای مکمل،
2) کار با VOSViewer جهت دستیابی به نمای جامع و کلی شبکه نویسندگان و مقالات،
3) رسیدن به Contribution (حرف علمی نقطهای) خودمان در پرتو مرور ادبیات و فهم تکاملی مسئله،
4) از دست ندادن نفع و اثربخشی اجتماعی در فرآیند پژوهش (Relevance & Impact)
تمرین هفتگی-گروهی پایانی: تهیه شبکه نویسندگان و مقالات و کتب اصلی ناظر بر سوال تحقیق مشترک کارگاه، دستیابی به شکاف ادبیات موضوع (اعم از نقطهای، مروری یا انتقادی) و حرف علمی خودمان.
***شرکتکنندگان لازم است علاوه بر 6 ساعتی که در جلسات دوره حضور مییابند، مجموعاً حداقل 20 ساعت زمان برای تمرینهای هفتگی-گروهی کنار بگذارند.
زمانبندی جلسات دوره
جلسات | تاریخ برگزاری | ساعت برگزاری |
---|---|---|
جلسه اول | چهارشنبه 29 بهمن | 15:30 تا 17:30 |
جلسه دوم | چهارشنبه 13 اسفند | 15:30 تا 17:30 |
جلسه سوم | شنبه 23 اسفند | 15:30 تا 17:30 |
مخاطبان دوره
دانشجویان از سطح کارشناسی تا دکتری در تمامی رشتهها. این دوره برای تمامی کسانی که میخواهند برای حل مسائل روز کشور کار پژوهشی انجام دهند، توصیه میشود.